Column: Waarom Persoonlijk Kennismanagement nu op de agenda moet
2024 is het jaar waarin AI definitief doorbrak bij het grote publiek. Terwijl de Verenigde Staten en China miljarden investeren in steeds krachtigere modellen, kijkt Europa vooral toe en voert het ethische discussies. Maar steeds luider klinkt de roep om grip en controle op onze eigen data. En dat is geen overbodige luxe. De hoeveelheid informatie en de snelheid waarmee die op ons afkomt, zijn ongekend. Het resultaat? Informatiemoeheid.
Opmerkelijk genoeg heeft vrijwel niemand ooit geleerd hoe je effectief met informatie omgaat. Iedereen doet maar wat, afhankelijk van de tools die toevallig beschikbaar zijn. En dat is een probleem. In onze informatiesamenleving zijn informatievaardigheden cruciaal, maar in het onderwijs zijn ze gereduceerd tot het herkennen van nepnieuws en bronbeoordeling.
De opdracht voor IT en informatiespecialisten
Hier ligt een schone taak voor IT-professionals en informatiespecialisten. Zij moeten drie dingen doen:
- Voorzieningen creëren waarmee kennis snel, intuïtief en vindbaar kan worden opgeslagen.
- Niet-specialisten helpen deze tools effectief te gebruiken, en leren van hun ervaringen.
- Het eigen vakgebied bijhouden, want de ontwikkelingen gaan razendsnel.
De meeste kennismanagementprojecten stranden omdat ze traag, onhandig of niet persoonlijk genoeg zijn. Tools moeten snel, intuïtief en direct voordeel opleveren voor de gebruiker. En: ze moeten met elkaar kunnen praten. Anders krijg je net zoveel tools als medewerkers, en dat is vragen om chaos.
Sinds een paar jaar groeit binnen de KNVI en Stichting Digitale Fitheid de aandacht voor Persoonlijk Kennismanagement (PKM). PKM is een essentiële vaardigheid nu informatie exponentieel groeit. Het idee is niet nieuw: mensen zoeken al eeuwen naar manieren om kennis te ordenen en te hergebruiken. Maar de explosie aan digitale tools en informatiekanalen maakt PKM urgenter dan ooit.
Wat opvalt in de PKM-community: de behoefte aan controle over eigen data en de wens om niet afhankelijk te zijn van gesloten systemen. Organisaties praten graag over innovatie en duurzame inzetbaarheid, maar vergeten dat medewerkers hun opgebouwde kennis en contacten zelden kunnen meenemen naar een volgende baan. De IT-infrastructuur laat dat niet toe.
Tijd voor actie
De top-down benadering van kennismanagement werkt niet meer. Geef medewerkers de ruimte en de tools om hun persoonlijke informatie slim vast te leggen, en iedereen wint. Het kan honderden uren per medewerker per jaar schelen.
Zet PKM hoger op de agenda. Niet morgen, maar vandaag. Want wie nu niet investeert in persoonlijke informatievaardigheden, mist de boot – en betaalt straks de prijs in inefficiëntie, frustratie en gemiste kansen.
Martijn Aslander, voorzitter KNVI IG PKM, initiatiefnemer van de PKM Summit en Digitale Fitheid
Over de auteur
