Column: Kiesbaar – je brein of je tijd
Moest ik me toch even inhouden…. breintijd of vrijetijd? Natuurlijk hebben columns deadlines, en nee, nog nooit heb ik (AI) tools ingezet voor een bespiegeling. Mijn stem is gekloond, mijn gezicht dwaalt rond in de datasets, mijn CV is bekend en de boeken kunnen gekopieerd worden en dienen inmiddels (met én zonder mijn toestemming) als oefenmateriaal voor nieuwe generaties LLM’s. Beter mijn schrijfsels dan synthetische data – wat dan weer leidt tot data-incest. Wie weet heb ik ooit nog eens profijt van mijn eigen inzichten als ik een chatbot om advies vraag. For the greater good. We zijn immers allemaal onbetaalde en onvrijwillige medewerkers geworden van big tech. Het is verleidelijk, even lekker prompten. En dan een bijna goede, foutloze en zoutloze tekst publiceren. Maar de columns komen echt uit de krochten van mijn eigen brein.
Een mooie discours levert het wel op: Als je namelijk je stukjes tekst laat maken door een AI-tooltje maak je meetbaar minder verbindingen in je brein dan als je zelf schrijft. Het MIT heeft dat voor ons uitgezocht in een keurige studie. LMM gebruikers hebben de laagste brein-activiteit van allemaal, vergeleken met groepen die een zoekmachine gebruiken of alleen hun brein inzetten. Het vergezicht voor de technologie-adepten: we zitten allemaal met een chip in ons hoofd in een breed netwerk, mooi verbonden, toegang tot heel veel informatie. Maar dus ook met gereduceerde alpha and beta verbindingen. En extra grappig: blijkbaar kun je je eigen ‘productiviteit’ later ook niet meer zo goed herinneren. Het voordeel is natuurlijk wel dat je heel veel tijd overhoudt voor andere activiteiten… Als je daar tenminste voldoende bewustzijn en oplettenheid tegenover zet.
Het past overigens goed in de wijze waarop organisaties met creatieve medewerkers omgaan – aldus Jordan Peterson: vaak vindt men de disruptiviteit die er op volgt maar lastig. Tegenover snelheid, uniformiteit, saaiheid en gemak en een mogelijke bore-out staat het echte noeste denkwerk van linker en rechter breinhelften. En ook heel fijn: Zelf nadenken activeert het geheugen en de occipito-parietale en prefrontale gebieden in het brein. Dus hoe meer AI en LLM gerelateerd werk, hoe meer de cognitieve delen van het brein verslechteren. Daar gaan je sociale en empatische kennis, je taalvaardigheid en je gedragsvaardigheid. Noeste brein-arbeid of extra tijd: Wat kiest u?
Wouter Bronsgeest, duo-voorzitter KNVI
Over de auteur
